Uzman bilişim hukuku Avukatı Serdarhan Topo, İnstagram’da Satış Yapmak isteyenlerin en çok sorduğu sorulardan olan; İnstagram’da Satış Yapanlar Vergi Ödemek Zorunda mı? ve İnstagram Üzerinden Yasal Yollarla Nasıl Satış Yapılır? Sorularını cevaplıyor.

İnstagram’da Satış Yapmak

Instagram’da satış yapmak son yıllarda oldukça popüler bir e-ticaret girişimi haline gelmiş bulunmaktadır. Instagram 2010 yılında kullanıcıların fotoğraf ve video paylaşımı amacıyla sunulmuş bir sosyal medya uygulamasıdır. Ancak günümüzde kullanıcıların yalnızca sosyal çevresi ile sınırlı kalmayıp herkesin herkese ulaşabildiği, tanımadığımız insanlarla ve hatta ünlülerle iletişim kurabildiğimiz, alışveriş yapabildiğimiz bir uygulama halini almıştır. Bu durum esasen diğer sosyal medya platformlarında da olduğu üzere internet kullanımının artışının bir neticesidir. Fakat diğer platformlardan farklı olarak satış yapmak dediğimizde akla ilk gelen uygulama Instagram olmaktadır.

Instagram butiklerinin birer e-ticaret girişimi olduğunu yukarıda belirtmiştik. E-ticaret ticaret faaliyetlerinin elektronik ortamlarda yürütülmesini ifade eden bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Satış işlemleri elektronik ortamlarda kredi veya banka kartları aracılığıyla gerçekleştirilip satın alınan ürün kargo şirketleri tarafından tüketiciye ulaştırılmaktadır. Önceleri ticaretle uğraşan kimseler tarafından web site kurmak suretiyle başlatılan bu girişimler yavaş yavaş herhangi bir insanın eski kıyafetlerini satması gibi günlük bir işlem halini almış bulunmaktadır.

İnstagram’da Satış Yapanlar Vergi Ödemek Zorunda mı?

Instagram’da satış yapmak isteyenler özellikle Instagram’ın “İşletme Hesabı” seçeneğini sunmasından sonra vergilendirmeyi merak etmeye başlamışlardır. Vergi ödeme zorunluluğu ve vergilendirmenin nasıl yapılacağı gibi soru işaretleri bu girişime atılmak isteyenlerin çekindiği nadir konulardan biridir. Zira Instagram’dan satış yapmanın çekiciliğini esasen şirket kurma, vergilendirme, denetim gibi birtakım usuli işlemlere gerek olmaması, yalnızca hesap açmanın satış için yeterli sayılması oluşturmaktadır. Nitekim Türk vergi mevzuatında da Instagram vb. sosyal medya platformlarından yürütülen ticari faaliyetlerin vergilendirilmesine ilişkin bir düzenleme henüz yapılmış değildir.

Instagram satışlarında vergilendirme konusunda belirtilmesi gereken ilk husus yapılan satışların e-ticaret faaliyeti kapsamında sayılması gerekliliğidir. Diğer bir ifade ile yürütülen faaliyet ticari olmalı, süreklilik arz etmelidir. Aksi takdirde, örneğin dolapta giyilmeyen kıyafetlerin satışa çıkarılması ve hesabın eski kıyafetler satıldıktan sonra kapatılması gibi durumlarda ne sürekli bir faaliyet ne de vergilendirme söz konusu olacaktır. Ancak devamlılık arz eden bir ticari faaliyet bir ticaret şirketinin adı altında faturalı olarak, diğer bir ifadeyle “yasal yollardan” yapılıyorsa vergi yükümlülüğü bulunduğunu unutmamak gerekir.

İnstagram Üzerinden Yasal Yollarla Satış Yapmak

Instagram üzerinden yapılan satışların yasal olması için ilk adım ilgili alışverişin bir belge ile belgelendirilmiş olmasıdır. Daha doğru bir ifade ile Instagram satışlarının faturalandırılması gerekmektedir. Bunun için ise satış yapanın kendisini ticari bir şirket olarak tanıtması gerekmektedir ki bu ad altında fatura kesebilsin. Fatura kesmek tüketicinin yapmış olduğu alışverişte güvencesini oluşturacaktır. Zira tüketici ürünün eline geçmemesi, dolandırılma ihtimali, satın aldığı ürünün kendisine ayıplı ulaşması gibi hallerde bu faturaya dayanarak satıcıya başvurabilecektir. İkinci adım olarak satıcı ile alıcı arasında imzalanması gereken birtakım sözleşmeler bulunmaktadır. Bu sözleşmeler dayanağını tüketici mevzuatından almaktadır. Web sitesi olarak kurulan alışveriş sitelerinde de bir kutucuğu işaretlemek suretiyle imzalayarak ürün satın alımını gerçekleştirdiğimiz sözleşmeler alışverişin her iki tarafı için güvence oluşturmakta, özellikle tüketiciyi koruyucu bir görev üstlenmektedir. ‘Mesafeli Satış Sözleşmesi’nin yapılması için cayma hakkı bilgilendirmesi ile ön bilgilendirmenin tüketiciye sunulması gerekmektedir. İşbu bilgilendirmeler satıcının yükümlülüğünde olup satış sözleşmesi bunlara binaen kurulmalıdır.

Faturalı satış işlemi gerçekleştirildiğinden vergi ödemeleri de gündeme gelecektir. Yukarıda gerekliliğini açıklamış olduğumuz ön bilgilendirme yapılırken tüketicinin ödemesi gereken miktarın ne kadarının ürün ne kadarının ise vergi ve kargo ücreti olduğu ayrıca belirtilmelidir. Satışın şeffaflık ilkesi çerçevesinde yapılması yasallık açısından büyük bir önem arz etmektedir.

Instagram üzerinden satış yapan butiklerin hesaplarının açıklama bölümlerinde “İade yoktur.” yazısı gözlemlenmektedir. İadenin olmadığına ilişkin böyle bir beyanın hukuk düzeni karşısında herhangi bir geçerliliğinin bulunmadığı satışın her iki tarafının da bilincinde olması gereken bir husustur. Nitekim Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun mesafeli sözleşmeleri düzenleyen 48.maddesinde de tüketicinin cayma hakkına sahip olduğunu açıkça belirtmiştir.

İnstagram’da Vergisiz Satış Yapmak ve Cezası

Instagram üzerinden faturasız ürün satışı, dolayısıyla vergi ödenmeden yapılan satışlar tespit edildiği takdirde vergi cezasına tabi olacaktır. Bu şekilde gerçekleştirilen satışların tespit edilmesi ise genel olarak güvence vermeyen, iade imkanı sağlamayan, müşterilerini mağdur eden Instagram butiklerinin vergi dairesine şikayet edilmesi suretiyle mümkün olmaktadır. Dolayısıyla Instagram satışlarında en önemli hususun güvence olduğu, tüketici memnuniyetinin ve tüketici nezdinde güvenilirliğin sağlanması gerektiği belirtilmelidir.

Instagram’da vergisiz satış yapan kimseler Vergi Usul Kanunu m.341 gereğince vergi ziyaı cezası ile karşı karşıya kalacaktır. Buna göre vergi mükellefi veya sorumlusu vergilendirmeye ilişkin ödevlerini zamanında veya hiç yerine getirmemişse vergi ziyaı söz konusu olacaktır. Bu halde ziyaa uğratılan verginin bir katı tutarında ceza ödenmesi gerekecektir. Vergilendirmeye konu miktarın ne kadar olduğuna ilişkin hesaplama yapılacak araştırma ve incelemeler ile belirlenecektir. Bu araştırma ve incelemelere örneğin satışı yapılan ürünlerin gönderildiği kargo firmalarında tutulan belgeler dayanak olarak kullanılabilir.

Avukat Serdarhan Topo‘nun YouTube kanalında, internet üzerinden sıkça alışveriş yapanlar için hazırladığı “E-Ticaret Sitelerinde Bulunması Gerekenler” Başlıklı videosunu izleyebilirsiniz.

Bilişim avukatı Serdarhan Topo’ya ınsagramda satış yapma hakkında ki sorularınızı yorumlar kısmından sorabilirsiniz.